Beyin Hafıza İlişkileri Kurarak Öğreniyor
Hafıza ilişkileri – Çocukların çok azı yeni şeyler öğrenirken bilerek ve isteyerek öğrenirler. Ancak, öğrendiklerine inanma ve öğrendiklerini uygulama konusunda daha duyarlıdırlar. Yetişkinler ise öğrenme istekleri yüksek olmasına rağmen, öğrendiklerini hayata geçirmede ve uygulamada oldukça zorlanırlar.
Yetişkinlerin bir diğer özelliği ise beyinlerindeki nöronların işlenme oranına yani tecrübeye göre, yeni bilgileri hafıza ilişkileri kurarak öğrenme eğilimlerinin yüksekliğidir. Bu durum, beynin ilişkiler kurarak öğrenmesinin her yaş insanın vazgeçilmez bir öğrenme özelliği olduğunu ortaya koyuyor.
Bu zamana kadar hafızamızda neleri yerleştirdiysek, hepsi de bilinçaltında bir başka şeyle ilişki kurulması sonucuna başarılmıştır. Hayatta neleri öğrenmedik ki? Bilinçaltından dışa vuran pek çok şeyi, farkında olmayarak da olsa, öğrendik. Beynimiz zaten örtük öğrenme adını verdiğimiz bir öğrenme biçimi ile hayattan öğreniyor. Çoğu zaman sarf ettiğimiz gayret ve çaba boşa gidiyor sanırız; oysa hafızamız onları çoktan kaydetmiştir. Çünkü hafıza bir ilişkiler kümesi olup, bu ilişkileri bilinçli olarak kurabildiğimiz anda eğitilmiş bir hafızaya sahibiz demektir.
Hafıza ilişkileri kurma veya hatırlatıcılar kullanarak öğrenme veya öğretmede yüksek kolaylık olduğunu fark eden Batılı eğitimciler bu sistemi eğitim ve öğretimde kullanıyorlar. Ben bunu bizzat Humphrey bursuyla gittiğim ABD’ de, ziyaret ettiğim bir ilkokul sınıfında, Coğrafya dersinde görmüştüm. Konferanslarımdan duyanlar bilir; Fujiyama dağıyla ilgili olarak kurulan hafıza ilişkisi hala aklımdadır. İşte o öğretmenin Fujiyama dağıyla ilgili sözleri:
“Çocuklar, Fujiyama dağı Japonya’da bulunan volkanik bir dağ olup yüksekliği 12365 feet’tir. Bu dağ bütün bir yıl karla kaplıdır. Bu arada şunu aklınızdan çıkarmayın; bir yıl 12 ay ve 365 gündür. Bu iki rakamı yani 12 ile 365 ‘i yan yana okursanız, bu rakam Fujiyama dağının yüksekliğini verir; 12365 feet.”
Daha az gayret sarf ederek, hafızada uzun süre tutulmak istenilen her ey için mutlaka bu tip ilişkilerin bilinçli veya bilinçaltınca kurulması gerekmektedir. Fujimaya dağının yüksekliği ile 12 ay ve 365 gün ve dağının tepesinin 12 ay karla kaplı olması belki bir istisnai tesadüftür. Her zaman bu tip ilişkiler bulmak kolay olmayabilir.
Bu konuda, en zor bilgileri bile ilişki yöntemiyle hafıza tutabilmek amacıyla hazırlamış olduğumuz “Fotografik Hafıza Teknikleri Seti”, şimdiye kadar on binlerce kişiye destek verdi.
Bu tip hafıza ilişkileri bulmanın zor olduğunu söyleyenlere kolay bir örnek daha hatırlatalım. Ağrı dağının yüksekliği 5137 metredir. Fujiyama dağı gibi, açık bir hafıza ilişkisi yok görünüyor.
Benim burada kurduğum ilişki bu rakamı ikiye ayırmak ve şehirlerin plaka numarasından Ağrı dağının yüksekliğini hatırlamak.
Bunun için, 51 ve 37 diye iki gruba ayırdım. 51 Niğde ilimizin, 37 ise Kastamonu ilimizin plaka numaralarıdır.
Burada hem Niğde ve hem de Kastamonu illerimizin rakamları Ağrı Dağının yüksekliğini verse bile, bu illerimizin Ağrı Dağı ile ilgili bir ilişkisi yok.
Bunun üzerine haritaya bakarak Niğde’den Ağrı Dağına doğrusal bir çizgi ile baktığımda, Ağrı Dağı’na çok yakın bir mesafede Kars ilimizi gördüm. Kars’ın plakası ise 36. Bu iki ilimizin plaka rakamları toplamı bir eksi ile Ağrı Dağının yüksekliğini veriyordu.
Burada önemli olan hafıza ilişkisi yoluyla bu ilişkinin düşünülmesi ve üzerinde yoğunlaşma yoluyla bilinçaltının çalıştırılmasıdır. Şu anda hafızanızda hiç işinize yaramayacak olduğu halde farkında olmadan kurulmuş ilişkiler nedeniyle hatırladığınız o kadar çok bilgiye sahipsiniz ki, “Bunları ne zaman öğrendim?” dediğiniz olmuştur.
Unutulmayan şeyler tam olarak öğrenilen şeylerdir. Tam öğrenme ise hafızda ilişkiler kurma yöntemiyle elde ettiğimiz bilgilerdir. Tam olarak öğrenilen şeyleri isteseniz de, özel gayret gösterseniz de unutamazsınız. Tıpkı kendi adınızı veya babanızın adını unutmadığınız gibi.
Not: Melik Duyar’ın diğer eğitimleri ve kitapları için aşağıdaki web adreslerini ziyaret edebilirsiniz;
MEGA HAFIZA – Mega Hafıza Setleri
MEGA EĞİTİM – Beyin Temelli Eğitimler
MEGA ARİTMETİK – 5 ile 12 Yaş Arası Çocuklar İçin Beyin Egzersizleri
MEGA SHOP – Mega Hafıza Online Alışveriş Sitesi
MEGA İNOVASYON – Yaratıcı Düşünme ve İnovasyon
KİŞİSEL GELİŞİM – Kişisel Gelişim Makaleleri
HIZLI OKUMA – Ücretsiz Hızlı Okuma Eğitimi
MEMORIAD – Dünya Beyin Sporları
MEGA VİTAMİN – Vitaminler, Mineraller ve Gıda Destek Ürünleri
MEGA ZEKA – Zeka Oyunları ve Zeka Oyuncakları
MEGA İNGİLİZCE – Hafıza Teknikleriyle İngilizce
